18e eeuwse geheel versierde ovoide modellen

Koningen en Vorsten

 

Het Nederlands Koningshuis, Nederlandse Vorsten en andere historische figuren op kleipijpen zijn te vinden in het aparte hoofdstukje 'Oranjepijpen' . 

Diverse Thema's


Hielmerk Leeuw in de Hollandse Tuin, afbeelding van Bacchus op een vat met een druiventros in de ene, en een glas in de andere hand. Tekst in lint helaas slecht leesbaar.

 

Het model hierboven is een vrij unieke pijp uit Schoonhoven, waar in de 18e eeuw eigenlijk meest korte, goedkope pijpen gemaakt werden. Het ovale model zoals hierboven werd ook wel in Schoonhoven gemaakt, maar in mindere mate en dan meest onversierd. De hier afgebeelde pijp heeft de wapens van Zeeland en de Oostenrijkse Nederlanden op de ketel met de initialen NK tussen de twee koppen van de adelaar. De pijp is gemerkt met het huismerk van Nicolaas van Komen die tussen circa 1753 en 1772 in Schoonhoven actief was.

 

Akens vrede


Bovenstaande pijp is gemaakt naar aanleiding van de Vrede van Aken. In het tekstlint boven langs de ketel is te lezen AKENS VREDE, en in het tekstlint onder staat GESLOTE OCT 18 T JAAR 1948. De drie ondertekenaars van deze vredesovereenkomst waren Engeland, Frankrijk en Nederland die op de pijp worden afgebeeld in de vorm van drie personen waarvan twee (Frankrijk en Nederland) elkaar de hand schudden. De pijp is gemerkt met hielmerk D en zal tussen circa 1748 en 1760 in Gouda gemaakt zijn door Jan van Leeuwen.

Generaal Imhoff en de VOC


Fraai bewerkte pijp met de letters VOC waaroverheen een wapenschild met 2x Leeuw met een vissenstaart en 2x een cirkel. In het midden een kleiner wapenschild met dubbelkoppige adelaar. Tekst rondom in lint ; LANG LEEV SYN HOOGEDELE GENERAAL IMHOF. Van Imhoff was in dienst van de VOC, leefde van 1705 tot 1750. Vanaf 1736 was hij gouverneur van Ceylon. Pijp dateert uit periode 1745-1760.

 

Op voorzijde ketel een medaillon met afbeelding van Imhof en tekst IMHOF, en wapen van Batavia met tekst BATAVIA. Hielmerk Ton gekroond.

 

DE GOEDE VRIENDSCHAP (en VREDE)

Pijpen met daarop afgebeeld een tweetal personen die aan tafel zitten met een pijp en/of een glas wijn, met daarboven de tekst 'De Goede Vriendschap'. Dit versieringsthema is door verschillende Goudse pijpenmakers gebruikt tussen circa 1740/45 en 1800, waardoor er een aantal varianten bestaan met de meest opvallende verschillen in de wijze waarop het woord 'Vriendschap' is geschreven. Ook zijn er variaties bekend waarbij het de tekst 'EN VREDE' is toegevoegd. 

Twee varianten van een pijpje waarop de wapens van de steden Leeuwarden en Groningen met daaronder de teksten GROENIN en LWAARDE.

 

Op tekstlint op achterkant onder wapen van Gouda de tekst GOUSE PYPE

 

Het linkerpijpje met de hiel, heeft hielmerk EP gekroond, van het andere pijpje is de hiel helaas afgebroken 

Zeelandia

In de verzameling een 5 tal varianten ; hielmerk AP gekroond, hielmerk AB gekroond, en hielmerk WS gekroond

Croaat Slovoniea

Fraaie reliefversiering met twee soldaten tussen een wapenschild. Tekst 'CROAAT SLOVONIEA'. Hielmerk Slang

Hielmerk D, Gouda ca 1740-1760
Hielmerk D, Gouda ca 1740-1760
Pijpmaker Jan van Leeuwen
Pijpmaker Jan van Leeuwen


'KONINGIN HONGARYE' in bovenste tekstlint en 'CROAAT SLAVONIE' in onderste lint. Ter gelegenheid van de alliantie tussen Croaten en Slavoniers achter Maria Theresia in de Oostenrijkse successie oorlog. Hielmerk D, Jan van Leeuwen in Gouda, ca 1740-1760

Vrankrijk Navarre

Links het wapenschild van Frankrijk met een schild met drie lelies, rechts het wapen van Navarre, de schilden gehouden door staande engelen met lange gewaden en gespreide vleugels. Bovenlangs een lint waarop "VRANKRYK NAVARRE". Hiel links bijmerk Gouds wapenschild, hielmerk 'Fruitben'.

Wildemannen met Wapenschild - KONING PRUISEN

Hieronder een pijpje van Pieter Stomman, pijpmaker in Gouda. Zijn voornaamste productieperiode lag tussen 1781 en 1839, waarin hij de merken 96 gekroond, 54 gekroond, 16 gekroond, L gekroond, W gekroond en de Leeuw in de Hollandse Tuin gebruikte (ref *14).

Daarnaast heeft Pieter Stomman tussen 1775 en 1777 het merk 54 gekroond in huur gehad, en nogmaals van 1777 tot 1781, waarna hij het in volle eigendom overnam (ref *14)

 

P.STOMMAN
P.STOMMAN
Hielmerk gekroonde 54
Hielmerk gekroonde 54
IN GOUDA
IN GOUDA


Van bovenstaande pijp ontbreekt helaas de hiel dus is niet duidelijk welke maker deze pijp mogelijk gemaakt heeft. Wel zal hij in Gouda gemaakt zijn, in de tweede helft van de 18e eeuw. Naar de roker toegericht een wapenschild met daarop een vogel, boven een gestileerde letter H of mogelijk een monogram van de letters J H C. Het wapenschild wordt geflankeerd door een tweetal staande vossen.

Honi Soit Qui Mal Y Pense


Gekroonde Leeuwen met wapenschild en teksten HONI SOIT QUI MAL Y PENSE en VIVAT ORANIE. Het bijmerk lijkt gouds maar is het niet ; op de middenbalk zijn 2 extra stippen aangebracht. Philip Hogenboom, Alphen, ca 1750-1770. Hielmerk 'C6'

Rex Fre Sweden

Eendracht maakt macht

Bovenstaand pijpje heeft vlak boven de hiel aan weerszijden een tekstlint waarin ; EEND M en op andere zijde MAGT

Een viertal verschillende varianten van EENDRACHT MAACKT MACHT uit ca 1780-1820. Hielmerk Fleur de Lis, Hielmerk Wapen van Batavia, Hielmerk 53, en eentje zonder hiel.

Gouda, ca 1780-1820
Gouda, ca 1780-1820
Gouda, ca 1780-1820
Gouda, ca 1780-1820
EENDRACHT MAACKT MACHT
EENDRACHT MAACKT MACHT
Hielmerk wapen v Batavia
Hielmerk wapen v Batavia
Wapen Gouda tussen 2 leeuwen
Wapen Gouda tussen 2 leeuwen
Wapen v Gouda op achterkant
Wapen v Gouda op achterkant

Een tweetal Export Pijpen voor Spanje

Pijpje uit ca 1750-1780, hielmerk niet leesbaar. Nederlandse stads en provincie wapens flankeren wapenschild met Spaans wapen. Tekst REX HISPA. Waarschijnlijk export pijp voor Spanje. Een fragment van zelfde model in de collectie met merk Goudse Toren.


Wapen van de Spaanse koning met Castilië, Oud- en Nieuw Bourgondië, Napels, Sicilië, het hartschild Bourbon, leeuw en adelaar, omhangen met het Gulden Vlies. Daaromheen de wapens van de 7 provincieen en Wapen van Gouda. Tekst REX HISPA en Hielmerk 444

Gouda, ca 1730-1750


Adelaarsvleugels met zwaard. Ca 1750-1770 ?! Hielmerk Wapen van Batavia
Adelaarsvleugels met zwaard. Ca 1750-1770 ?! Hielmerk Wapen van Batavia
Dubbelkoppige adelaar
Dubbelkoppige adelaar
Adelaarsvleugel met speer / lans
Adelaarsvleugel met speer / lans

Hielmerk Both
Hielmerk Both

Pole Saxe

Kleipijp met aan de steel- of rokerzijde in reliëf twee ovale wapenschilden vastgehouden door engeltjes, daarboven een kroon, rondom bladwerk en onderlangs op lint "POLE" op de linkerzijde en  "SAXE" op de rechterzijde. Op de linker zijkant van de hiel als bijmerk het Gouds wapenschild. 

 

Het linker wapen is dat van Polen en Litouwen tijdens de personele unie, het rechterwapen is van de keurvorsten van Saksen. Van 1697 tot 1733 en van 1734 tot 1763 waren de keurvorsten van Saksen ook niet-erfelijk koning van Polen. De wapens werden in deze periode niet verenigd.  

 

Het wapen van Saksen is op deze kleipijp sterk vereenvoudigd, hier zijn slechts de vier kwartieren linksboven uit het schild afgebeeld.

 

Dit pijpje stamt uit de periode 1740-1760, en is in Gouda gemaakt door Albertus Damman die in die periode het merk 'pijlenbundel' gebruikte.

 


Onderstaand model hielmerk Voetboog, ook een fragment met hielmerk Leeuw in Hollandsche Tuin. 

Fragment met wapens van Polen, Litouwen en Wapen van Saksen.
Fragment met wapens van Polen, Litouwen en Wapen van Saksen.
Hielmerk zwijn, Gouda ca 1750-1770, Gerrit Meuleman
Hielmerk zwijn, Gouda ca 1750-1770, Gerrit Meuleman

Hielmerk 67 gekroond. Ca 1770-1820 ?
Hielmerk 67 gekroond. Ca 1770-1820 ?
Symbolen van de vrijmetselarij
Symbolen van de vrijmetselarij

De Gecommitteerden der Staten Generaal


Fraaie pijp met 4 personen afgebeeld met daaronder de tekst : DE GECOMI: IN DE STAT: GENERAAL. Ca 1740-1765. Hielmerk 7 gekroond.

Ook een uitvoering in de verzameling met hielmerk 79 gekroond, zie hieronder.

Antonius van Padua

Pijpen van Thomas (1731-32) en /of Jan Souffree (1732-1787)

 

Uit een gracht in Gouda, serie leuke pijpen van Thomas of Jan Souffree, merken P en Boogmand (of Boogkooi). O.a. Welkom op Batavia en keizer en keizerin

 

Het pijpje 'Welkom op Batavia' ook in de collectie met hielmerk both.

Meer VOC pijpen hier.


Laatste Nieuwe

17/9: de brocanterie heeft weer wat leuke pijpjes opgeleverd.

1/7: Veel nieuwe foto's van vooral verschillende merken toegevoegd.

21/4: Een erg scherp uitgevoerde 'rustende herderin met een schaapje' van de Goudse pijpenmaker Wagenaar.

12/3; Gouds pijpje uit de vroege 18e eeuw met fraai getordeerde steel

23/1: Weer wat pijpen uit de collectie op foto gezet waaronder weer leuke hiel-merken. 

8/12 : De pijpenmakers van Schoonhoven is het resultaat van ruim twee jaar archief onderzoek. Een 432 pagina's tellend boek dat een geheel nieuwe blik werpt op de industrie in deze stad en ruim 120 makers in detail belicht. Heel veel tot op heden onbekende informatie.