Claypipes.nl
Franse Lelie (17e eeuw)
Het merk Lelie of Fleur de Lis, is op een aantal verschillende plaatsen in Nederland gebruikt en was met name een veel gebruikt merk in het begin van 1600. In plaatsen als Amsterdam, Gorinchem, Gouda, Leiden maar ook Roermond, en waarschijnlijk ook in Noord Hollandse plaatsen als Enkhuizen en Hoorn lijkt het merk gebruikt te zijn.
Ook zien we het met name veel in de 17e eeuw op pijpenstelen afgebeeld. In deze gevallen is het dan doorgaans niet als merk maar als versiering gebruikt.
Op deze pagina zijn de kleipijpen met het merk Fleur de Lis uit de 17e eeuw ondergebracht, de pijpen uit de 18e en 19e eeuw die vooral in Gouda (maar ook in o.a. Roermond en Duitsland) gemaakt zijn, zijn op deze pagina te vinden.
Verschillende versieringen met 'Fleur de Lis'
Noord Holland (Hoorn/Enkhuizen)
In Noord Holland werden voor zover we weten al vroeg kleipijpen gemaakt, vooral in en rond de plaatsen Hoorn en Enkhuizen maar bijvoorbeeld ook Alkmaar.
Voor meer pijpen met het merk Fleur de Lis die in die omgeving gevonden en waarschijnlijk ook gemaakt zijn klik hier.
Vroeg pijpje, ca 1630-1640 met franse lelie versiering op beide zijden van de hiel.
Kleine, vroege kop, ca 1600-1620.
Zogenaamde 'Jonas' versiering op een vroeg 17e eeuws pijpje met hielmerk Fleur de Lis
Ca 1620-1640, Noord Holland
Ca 1620-1640, waarschijnlijk Enkhuizen / Hoorn
Ca 1620-1640, waarschijnlijk Enkhuizen. Qua vormgeving lijkt dit pijpje erg op die de met PG gemerkte modellen uit Enkhuizen/Hoorn.
[Het hielmerk is wat slordig, dubbel gestempeld]
Ca 1640-1660, gevonden in Noord Holland
Ca 1640-1660, gevonden in Noord Holland.
Ca 1620-1640, Noord Holland
Ca 1640-1660
Overige plaatsen
Ca 1640, gevonden omgeving Dordrecht
Ca 1630-1650, gevonden in Delft
Ca 1650-1670, vindplaats Leiden, waarschijnlijk ook daar gemaakt
Gevonden in Friesland
Gevonden in Leiden, ca 1660-1680
Ca. 1630-1650, gevonden omgeving Middelburg
Ca 1660-1680, gevonden in Leidschendam
Gevonden in de omgeving van Den Bosch
Ca 1600-1630
Fragmenten van presentatiepijpen
Hieronder een steelfragment van een zogenaamde presentatie pijp uit de 17e eeuw. Zie hiervoor het hoofdstukje 'presentatie pijpen'
Amsterdam
Fleur de lis met letters I en W, gevonden in Amsterdam, ca 1630
Circa 1610-1630, gekroonde Fleur de lis met letters A en I, Amsterdam.
Circa 1630-1640, Fleur de Lis met letters D A in ruitvormig kader.
Ca 1640-1650, onbekende vindplaats. De letters S en S tussen een dubbele Fleur de Lis.
Gouda
Het merk Lelie / Fleur de Lis is in Gouda tussen ca 1670 en 1925 in gebruik geweest bij achtereenvolgens de volgende pijpmakers (ref *14) ;
1671- Jan Benjaminsz. van Ballen
1691/94-1720 (weduwe) Joost Pietersz. de Meijer
1720-1727 Gerrit Maarling
1727-1733 Teunis van den Berg
1733-1733 Dominicus van Klaveren
1733-1753 Jan van Klaveren
1733-1753 Hendrik Manshoofd in huur
1753-1773 Hendrik Manshoofd
1773-1796 (weduwe) Maarten Carlier
1797-1829 (weduwe) Pieter van der Want Dzn.
1820-1829 Gerrit van der Want Pzn in huur
1829-1862 Cornelia Elspeel, weduwe Gerrit van der Want Pzn.
1862-1874 Firma Gebroeders van der Want
1874-1898 Gerrit Cornelis van der Want Pzn., Firma P. van der Want Gzn.
1898-1925 Firma P. van der Want Gzn.
Uit Gouda kennen we een aantal varianten van het merk Lelie (Fleur de Lis). We zien de Lelie 'los' of in ruitvorm gestempeld, maar ook met initialen (TM, PG, SH, HN, ADS en IS). Deze laatste dateren nagenoeg allemaal uit het eerste deel van 1600 (ref *14).
Tevens is het merk '3 lelies' tussen ca 1705 en 1846 in Gouda in gebruik (ref *14)
Gouda, ca 1640-1680. De eerste Goudse pijpmakers met merk Fleur de Lis waren Jan Benjaminsz. van Ballen (ca 1671-1691) en Joost Pietersz. de Meijer (1691-1702) (ref *14)
Leiden
Het merk Fleur de Lis in ruitvorm is ook in Leiden gebruikt in de periode 1630-1650, getuige onderstaande typisch leidse modellen.
Ook komt het rijkelijk voor op een hielfragment van een zogenaamde 'monster'- of 'etalage' pijp, die ook het merk PI gekroond draagt en in Leiden is gemaakt.
Laatste Nieuwe
17/9: de brocanterie heeft weer wat leuke pijpjes opgeleverd.
1/7: Veel nieuwe foto's van vooral verschillende merken toegevoegd.
21/4: Een erg scherp uitgevoerde 'rustende herderin met een schaapje' van de Goudse pijpenmaker Wagenaar.
12/3; Gouds pijpje uit de vroege 18e eeuw met fraai getordeerde steel
23/1: Weer wat pijpen uit de collectie op foto gezet waaronder weer leuke hiel-merken.
8/12 : De pijpenmakers van Schoonhoven is het resultaat van ruim twee jaar archief onderzoek. Een 432 pagina's tellend boek dat een geheel nieuwe blik werpt op de industrie in deze stad en ruim 120 makers in detail belicht. Heel veel tot op heden onbekende informatie.
