Claypipes.nl
Dubbelkoppige adelaar
Wapen van Groningen / Habsburgse adelaar
Het merk 'Wapen van Groningen' is als merk gebruikt door pijpenmakers in Gouda. Daarnaast is in de 18e eeuw veelvuldig als ketel versiering gebruikt, waarbij het niet zo zeer het wapen van Groningen verbeeld zal hebben, maar eerder het Habsburgse wapenschild: de Zuidelijke Nederlanden (Belgie) waren een belangrijke afzetmarkt voor pijpen en maakten in die periode onderdeel uit van het Habsburgse rijk.
Met name voor de Schoonhovense pijpenmakers lijkt dit een belangrijk reden te zijn geweest om dit thema te gebruiken.
Groningen
Het 'Wapen van Groningen' is bekend als zijmerk / ketel versiering in het tweede deel van 1600 door mogelijk verschillende Gronings pijpmakers (ref *2 Tupan). Daarnaast wordt het rond 1740-1750 ook in Groningen gebruikt als zijmerk
Gouda
Het merk 'Wapen van Groningen' is als 'Dubbele Arend' in Gouda in gebruik geweest tussen ca 1658 en 1812 bij achtereenvolgens (ref *12/*14) :
1658-1699 Claes Jansz. Bal
1699-1729 Cornelis Claesz. Bal
1729-1734 Jan Balbian
1734-1741 Arij Balbian
1741-1745 Jan Paulusz. Brenkman
1745-1753 Leendert van Wijk
1753-1770 Martinus de Lange
1770-1804 Hendrik Kalf
1808-1812 Klaas Hoogenboom
Ca 1670-1690, Gouda, Claes Jansz. Bal (ref *14).
Ca 1700-1720, Gouda, Cornelis Claesz. Bal (ref *14)
Gouda, ca 1740-1800
Een populaire versiering in Schoonhoven
De 18e eeuwse Schoonhovense pijpenmakers hebben veelvuldig het de dubbelkoppige adelaar als versiering op hun pijpen gebruikt. Waarschijnlijk was dit niet een referentie naar het wapen van Groningen maar meer bedoeld voor de markt in de Zuidelijke Nederlanden (het huidige Belgie), dat in die periode onderdeel uitmaakte van het Habsburgse rijk. De dubbelkoppige adelaar was bedoeld als een verwijzing naar het vorstelijke Oostenrijkse wapenschild.
De pijpenmakers van Schoonhoven
"Met de publicatie van het boek 'De pijpenmakers van Schoonhoven in 2020 is er een belangrijk nieuw hoofdstuk aan de geschiedenis van de Nederlandse kleipijpen nijverheid toegevoegd. Het boek schetst een gedetailleerd tijdsbeeld van de verschillende Schoonhovense pijpenmakers, bevat vele tientallen namen en info van niet eerder bekende makers en gaat uitgebreid in op de impact die de nijverheid in Schoonhoven had op pijpenmakers in vele andere steden."
Het boek is het resultaat van ruim twee jaar archiefonderzoek en bevat naast het meest complete Schoonhovense overzicht, ook registers met merken en makers uit omliggende plaatsen. Een onmisbare determinatie hulp derhalve.
Meer info en bestellen via deze link.
Het wapen als versiering
In de verzameling twee exemplaren van deze pijp, eentje heeft een kijkglaasje met afbeelding van het gedenkteken bij Heiligerlee (en dezelfde tekst). Dit gedenkteken is opgericht ter nagedachtenis aan de slag bij Heiligerlee in 1568, waarmee volgens overlevering de 80 jarige oorlog zou zijn begonnen. Het monument is genoemd naar Graaf Adolf van Nassau, die hierbij omgekomen is. Het huidige monument stamt uit 1873.
Op de tweede versie is een afbeelding van een paus zichtbaar, zonder begeleidende tekst. Het lijkt hier te gaan om paus Pius IX.
Laatste Nieuwe
17/9: de brocanterie heeft weer wat leuke pijpjes opgeleverd.
1/7: Veel nieuwe foto's van vooral verschillende merken toegevoegd.
21/4: Een erg scherp uitgevoerde 'rustende herderin met een schaapje' van de Goudse pijpenmaker Wagenaar.
12/3; Gouds pijpje uit de vroege 18e eeuw met fraai getordeerde steel
23/1: Weer wat pijpen uit de collectie op foto gezet waaronder weer leuke hiel-merken.
8/12 : De pijpenmakers van Schoonhoven is het resultaat van ruim twee jaar archief onderzoek. Een 432 pagina's tellend boek dat een geheel nieuwe blik werpt op de industrie in deze stad en ruim 120 makers in detail belicht. Heel veel tot op heden onbekende informatie.
