Het merk 'Molen' heeft een rijke historie gekend in Gouda, maar ook in de plaatsen Gorinchem en Aarlanderveen. Ook zijn pijpen uit Belgie en Duitsland met dit merkteken bekend.

Uit Schoonhoven zijn bodemvondsten van onversierde ovale koppen met dit merk bekend die daar in de tweede helft van de 18e eeuw gemaakt lijken te zijn (ref *37). 

Het merk lijkt ook gebruikt te zijn in Leeuwarden.

Op deze pagina zijn vooral de 17e en 18e eeuwse pijpen met het merk Molen ondergebracht, op deze pagina de bodemvondsten uit de 19e eeuw.

Het merk Molen is in Gouda tussen 1667 en 1902 in gebruik geweest bij achtereenvolgens (ref *14) ;

1669-1677  Gerrit Jansz. Aerns.

1677-1697  Willem Hanse Verschut

1697-1722  Arij Jacobsz. Danens

1722-1759  Jacob Arijsz. Danens

1759-1778  Jan Arijsz. Danens

1778-1787  Jan Jacobsz. Danens, Firma Jan Danens Jacobsz.

1787-1790  Adam Schouten

1790-1791  Meindert van der Heijden

1791-1797  Adam Schouten

1791-1797  Klaas de Jong (in huur)

1797-1802  Hendrika Sparnaay, weduwe Adam Schouten

1797-1802  Klaas de Jong (in huur)

1802-1806  (weduwe) Klaas de Jong

1800-1806  Jacobus Collinee (in huur)

1806-1839  Jacobus Collinee

1830-1835  Johannes Broer (in huur)

1839-1839  Willem van Hork (in gebruik)

1839-1880  Frans Simon Sparnaaij

1880-1902  Firma F.S. Sparnaaij & Zonen

Bovenstaande pijp met het merk Molen heeft als bijmerk een Gouds wapenschild met extra stippen op de middenbalk. In Alphen aan den Rijn gevonden.

De pijpmakers in Alphen aan den Rijn waren niet gebonden aan de regels van het goudse pijpmakersgilde, en kopieerden in vrij grote mate goudse merken en namen. In vele gevallen werden dezelfde merken als in Gouda gebruikt, en in een aantal gevallen werden zelfs de namen van de goudse pijpmakers in verbasterde/ zeer gelijkende vorm op de steel overgenomen (ref *20).

Voorbeeld hiervan is het gebruik van het merk molen en klaverblad door Philip Hoogenboom, die tussen ca 1711 en 1764 in Aarlanderveen werkzaam was (ref *20)

Er zijn fragmenten bekend van pijpjes met het merk molen, en op de steel de naam I.DANEN, een duidelijke verbastering van de gouwenaar Jan en Jacob Danens, die in diezelfde tijd het merk molen in Gouda in gebruik hadden.

Het is ook bekend dat Alphens pijpmakers het gouds wapen als bijmerk toepasten met in de middenbalk een paar extra stippen.

Onderstaand pijpje met het merk molen dateert van vlak na het midden van 1700 en heeft als bijmerk een wapen dat op dat van Gouda lijkt (de series van 3 sterren linke en rechts van de middenbalk), maar niet is (aan de middenbalk zijn stippen toegevoegd). Dit pijpje zal dus in Alphen geproduceerd zijn, waarschijnlijk door Philip Hoogenboom

Onderstaande modelletjes zijn gevonden in de buurt van Leeuwarden, en lijken daar in de buurt ook gemaakt. Opvallend is het nummer 4 op de zijkant van de hiel.

Het tweede model heeft een letter B in spiegelbeeld op de zijkant van de kop, de ene het merk Molen en de ander het merk Slang. Ook deze pijpjes lijken een lokaal product.

Periode 1720-1740.

Onderstaand een aantal 18e eeuwse pijpen waarop een molen is afgebeeld. In deze gevallen vertegenwoordigd de molen niet het merkteken van de pijpmaker, maar wordt gezien als versiering. Vaak vinden we het merk van de maker op dergelijke pijpen als aparte initialen of afbeeldingen terug (bv zittende kat in de deuropening van de molen)

In 1758 vertrok de Dordtenaar Egbert van Harssevoort naar Antwerpen en begon daar met het maken van kleipijpen. Hij is tussen 1758 en circa 1796 in Antwerpen actief geweest en het lijkt erop dat hij meerdere merken gebruikte.

Het merk HSV komt voor op goedkope zijmerkpijpjes die voorzien zijn van een gekroonde vis. Ook worden de merken H gekroond, EHZ en Molen (als hielmerk op ovale pijpen) aan hem toegeschreven. (ref *35)